Veelgestelde vragen en antwoorden

Vragen en antwoorden

1. Tarief

   1. Staat het tarief vast tot 2030?

      Het tarief tot en met 2030 is vastgelegd in de belastingwetgeving. Dit begint met 30,48 euro per ton CO2 in 2021 en loopt op tot 136,79 euro per ton CO2 in 2030. Het tarief voor de heffing wordt voor ETS-installaties verminderd met de voor dat jaar vastgestelde prijs van een emissierecht (EUA). Voor ETS-installaties kan het tarief daardoor fluctueren.  

   2. Wat gebeurt er als de prijs van een emissierecht in het EU ETS boven het tarief van de heffing komt te liggen? Vervalt deze heffing dan voor de ETS-bedrijven?

      De heffing borgt dat er een minimum bedrag wordt betaald voor het uitstoten van een ton CO2. In 2021 is dat bedrag 30,48 euro. Als de vastgestelde prijs van een emissierecht (EUA) in een jaar hoger ligt dan het tarief voor de heffing van dat jaar, bedraagt de heffing 0 euro voor ETS-bedrijven. Dat kan een jaar later weer anders zijn.
      Afvalverbrandingsinstallaties en lachgasinstallatie vallen niet onder het EU ETS en voor die installaties wordt de EUA prijs dus niet in mindering gebracht op het jaarlijkse tarief.

2. Industriële jaarvracht

   1. Wanneer valt een installatie onder de CO2-heffing industrie?

      Industriële installaties die een verplichting hebben onder het EU ETS vallen ook onder de CO2-heffing industrie, tenzij ze zijn uitgezonderd. Een lijst met gronden waarop een installatie onder het EU ETS valt is hier te vinden. Daarnaast vallen ook afvalverbrandingsinstallaties en lachgasinstallaties onder de CO2-heffing industrie.
      
      Een installatie in het EU ETS valt niet onder de CO2-heffing als zij direct of indirect uitsluitend geëxploiteerd wordt voor elektriciteitsopwekking en/of warmteopwekking voor stadsverwarming, gebouwverwarming of glastuinbouw. Een combinatie van deze gronden is mogelijk. U kunt de uitzonderingsgronden vinden in artikel 71i van de wet.

   2. Zijn de emissies voor gebouwverwarming en stadsverwarming uitgezonderd van de heffing?

      Emissies voor gebouwverwarming bij een industriële installatie zijn niet uitgezonderd voor de heffing. Gebouwverwarming is niet hetzelfde als stadsverwarming. Stadsverwarming is gedefinieerd in de Free Allocation Rules (FAR) en betreft kortweg de distributie van meetbare warmte voor het verwarmen of koelen van ruimten van gebouwen en locaties die niet onder EU ETS vallen. Deze warmte valt niet onder de warmtebenchmark subinstallatie maar onder de stadsverwarmings subinstallatie. De emissies van stadsverwarming tellen niet mee voor de heffing als er meer dan 75% van de geproduceerde warmte wordt ingezet voor stadsverwarming. In de overige gevallen is geen sprake van aftrek.

   3. Moet de warmte die door een ETS-installatie wordt opgewekt en een klein deel daar van exporteert (verkoopt) aan een niet-ETS bedrijf worden meegenomen in deze CO2 heffing?

      Ook de emissie van warmte die wordt geëxporteerd naar non-ETS valt onder de heffing. Wel gelden specifieke regels voor de export voor stadsverwarming. Zie daarvoor het antwoord op de vorige vraag.

   4. Wat zijn de consequenties voor de nationale CO2-heffing als een installatie halverwege 2021 het EU ETS systeem verlaat?

      De CO2-heffing wordt alleen geheven over de emissies in de periode dat de installatie ook onder het ETS valt. Dat betekent dat alleen de industriële jaarvracht over die periode wordt gerapporteerd maar er ook alleen dispensatierechten kunnen worden verkregen voor dezelfde periode.

3. Berekening dispensatierechten (DPR's)

   1. De benchmarks worden voor de heffing in 2021-2022 aangescherpt met -3%. Mocht de aanscherping in het EU ETS hoger uitvallen dan -3%, wordt dit dan nog met terugwerkende kracht aangescherpt?

      Nee. Omdat de aangescherpte benchmarkwaardes voor de 4e handelsperiode in het EU ETS nog niet bekend waren toen de wet werd behandeld in het parlement, is ervoor gekozen om de minimale aanscherping van de benchmarks te hanteren. In 2023 worden de nieuwe benchmarkwaarden in het EU ETS geïntegreerd in de CO2-heffing. Voor het EU ETS kunnen de benchmarkwaarden in 2021 en 2022 dus afwijken van de benchmarkwaarden waarmee gerekend wordt in de CO2-heffing. U kunt deze benchmarkwaarden hier vinden.

   2. Wanneer heb ik zekerheid over de hoeveelheid dispensatierechten die mijn installatie krijgt?

      De NEa stort de berekende DPR’s uiterlijk op 30 april na afloop van het belastingjaar op de rekening van de installatie in het register.

      Het aantal dispensatierechten dat u over een jaar krijgt is afhankelijk van de productie en (historische) activiteitsgegevens in een bepaald jaar. Als u voor u bedrijf kunt inschatten wat de productie over 2021 wordt, kunt u met de benchmarks en de reductiefactor een berekening maken van het aantal te verkrijgen dispensatierechten. De indeling in benchmarks (subinstallaties) is daarbij gelijk aan de indeling die is opgenomen in het datarapport en het monitoringmethodiekplan voor de toewijzing van gratis emissierechten.

   3. Wordt de hoeveelheid dispensatierechten per jaar vastgesteld en bekend gemaakt? Of wordt er een overzicht voor de gehele 10 jaar gegeven, zoals ook altijd bij de EU ETS het geval was?

      De hoeveelheid DPR’s wordt steeds berekend voor één belastingjaar.

   4. Krijgt een biomassacentrale (bijvoorbeeld bij export van warmte naar een niet-ETS bedrijf) een overschot aan DPR's over om te verhandelen?

      Een biomassacentrale die ook fossiele emissies heeft en niet is uitgezonderd, valt onder de heffing. Als zo’n biomassacentrale warmte opwekt en voldoet aan de voorwaarden om DPR’s te krijgen voor deze warmte, dan is het  mogelijk dat de installatie meer DPR’s gestort krijg dan zij nodig heeft. Een biomassacentrale die 100% biomassa gebruikt valt overigens niet onder het ETS en daardoor ook niet onder de heffing.

   5. Is een installatie vrij om te kiezen tussen productbenchmarks en terugval opties?

      Nee. Net als in het ETS worden de terugvalopties alleen ingezet als het niet mogelijk is om de productbenchmarks toe te passen. De benchmarks die van toepassing zijn, zijn gelijk aan de benchmarks die zijn opgenomen in het datarapport en het monitoringsmethodiekplan voor de toewijzing.

   6. Wat wordt de referentie voor het aantal DPR’s voor bedrijven die nieuw toetreden tot het EU ETS?

      Ook hier wordt aangesloten op de regels voor het toewijzen van gratis emissierechten in het EU ETS. Meer informatie vindt u hier. 

      Net als voor bestaande ETS-installaties wordt voor activiteiten die vallen onder en productbenchmark voor elk belastingjaar het activiteitsniveau van dat jaar gebruikt om het aantal DPR’s te berekenen. Voor productbenchmarks waar uitwisselbaarheid van brandstof en elektriciteit relevant is, wordt de uitwisselbaarheidsfactor van het eerste volledige kalenderjaar na aanvang van de reguliere productie bevroren en toegepast als correctiefactor in de jaren die daarop volgen. Voor de terugvalopties is een historisch activiteitsniveau nodig. Dat wordt bepaald op basis van het eerste hele jaar dat de installatie in bedrijf is.

4. Overdracht dispensatierechten (DPR's)

   1. Hoe gaat een overdracht van dispensatierechten precies in zijn werk?

      Het CO2-heffing register, waar de DPR's gestort worden, is geen handelsplatform. Als uw installatie DPR’s wil verhandelen dient zij hiervoor zelf contact te zoeken met mogelijke kopers of verkopers. De afspraken die koper en verkoper onderling maken over de prijs en andere voorwaarden zijn een privaatrechtelijke  aangelegenheid, de NEa heeft daarin geen rol. Het sluiten van zo’n overeenkomst kan op ieder moment plaatsvinden, maar de daadwerkelijke overdracht van DPR’s voor een belastingjaar kan pas plaatsvinden in het overdrachtstijdvak in het opvolgende jaar. Het overdragen van rechten in het register is daarna te vergelijken met een overboeking bij de bank met internetbankieren.

   2. Kunnen dispensatierechten alleen tussen uitstoters onderling verhandeld worden?

      Alleen installaties met een verplichting onder de CO2-heffing krijgen een rekening in het register waarop DPR’s gestort worden. DPR’s kunnen alleen overgeboekt worden naar andere rekeningen in het register. Installaties of bedrijven die niet onder de CO2-heffing vallen kunnen dus geen DPR’s kopen of verkopen.

   3. Mogen alle dispensatierechten op de rekening van een installatie verhandeld worden?

      Nee. Een installatie mag enkel een overschot aan DPR’s overdragen. Voorbeeld: een installatie stoot 10.000 ton CO2 uit en heeft 12.000 DPR’s gestort gekregen. De installatie mag dan 2000 DPR’s overdragen.

      Als een installatie 10.000 ton CO2 uitstoot maar slechts 8.000 DPR’s heeft mag zij geen DPR’s overdragen. Het staat installaties wel altijd vrij om DPR’s te verkrijgen, maar dat is geen plicht. De installatie met 10.000 ton uitstoot en 8.000 DPR’s is dus niet verplicht om 2.000 DPR’s te verkrijgen om zo de uitstoot te compenseren, de installatie kan er ook voor kiezen om over de resterende 2.000 ton CO2, heffing te betalen.

   4. Mag een installatie in enig jaar dispensatierechten aankopen en deze gebruiken om voorgaande jaren (tekorten) aan te vullen?

      Ja. Voorbeeld: Een installatie betaalt in zowel 2021 als 2022 over 5000 ton CO2 heffing. In totaal is er dan heffing betaald over 10.000 ton CO2. Als de installatie in 2023 genoeg DPR's heeft verkregen of aangekocht om de uitstoot van 2023 te compenseren kan zij er ook voor kiezen om 10.000 extra DPR’s aan te kopen. Deze 10.000 extra DPR’s worden dan automatisch verrekend met eerder betaalde heffing in 2021 en 2022. De betaalde belasting uit die jaren wordt na de verrekening teruggestort.

   5. Wordt er publiek bekend gemaakt welke installaties rechten over hebben?

      De NEa publiceert elk jaar het totale aantal gestorte dispensatierechten en de totale industriële uitstoot.

   6. Waarom is overdracht van dispensatierechten naar een andere rekening alleen mogelijk bij een positief saldo?

      Dit is een beleidskeuze geweest die ervoor moet zorgen dat er geen grote tekorten aan dispensatierechten kunnen ontstaan, waardoor veel heffing verschuldigd zou zijn.

   7. Vindt er automatische verrekening plaats bij een overschot aan DPR's of moet je dit aangeven?

      Ieder jaar is er een periode waarin DPR’s kunnen worden overgedragen tussen installaties. Deze periode loopt van 1 mei tot en met 31 augustus. Als er op 1 september meer DPR’s op de rekening van een installatie staan dan er nodig zijn om de emissies te compenseren wordt er automatisch gekeken of verrekening mogelijk is. Als verrekening met eerdere tekorten mogelijk is, wordt dit ook automatisch gedaan.

      Als het overschot voor 31 augustus is overgedragen dan kan en zal er dus niet worden verrekend.

   8. Kan een installatie DPR sparen voor een volgend jaar?

      DPR kunnen alleen gebruikt worden voor het belastingjaar waarvoor ze gestort zijn. Na de overdrachtsperiode zijn overdraagbare dispensatierechten niet meer bruikbaar en u kunt deze ook niet meenemen naar een later jaar.

5. Administratieve verplichtingen

   1. Waarom moeten zowel de verslagen voor het EU ETS als de verslagen voor de CO2-heffing worden ingeleverd op 31 maart?

      Om de administratieve lasten zo laag mogelijk te houden sluit de CO2-heffing zoveel mogelijk aan bij bestaande verplichtingen binnen het EU ETS. In de wetgeving is er daarom voor gekozen om 31 maart als uiterste aanleverdatum van de verslagen aan te merken. Het staat installaties daarnaast vrij om de verslagen al vóór 31 maart aan te leveren bij de NEa.

   2. Wanneer worden er formats voor het industrieel emissieverslag en het verslag dispensatierechten gepubliceerd?

      Het industrieel emissieverslag en het verslag dispensatierechten zijn gecombineerd in het format CO2-heffingsverslag. 

      Het format is per categorie hier te vinden.

   3. Waar en wanneer kunnen we in het CO2-heffing register?

      Het CO2-heffing register wordt in het eerste kwartaal van 2022 beschikbaar. Het zal via het internet benaderbaar zijn, uitsluitend middels een eHerkenning inlogmiddel op betrouwbaarheidsniveau EH3 of hoger.

      Het register heeft voorafgaand de eerste storting van dispensatierechten nog geen functie omdat er pas daarna ook daadwerkelijk overdrachtshandelingen in het register kunnen plaatsvinden. De NEa zorgt ervoor dat contactpersonen zich ruim voor deze tijd, bekend kunnen maken met het register.